Keksa dengizchi Morgan
Robertson 1896-yilning kech
kuzi, yomg'irli oqshomida
Londondagi nashriyotlardan
biriga tashrif buyuradi.Ishi
unchalik yurihmasdan, inqiroz
holatiga kelib qolgan nashriyot
xo'jayni kechki mehmonni
yoqtirmasdan, unga eshikni rang
ochib,"Behudalik" nomli fantastic
romanini bosib chiqarish
to'g'risidagi taklifiga istar-
istamas rozi bo'ladi.Sobiq
matrosning ushbu romanni juda
ulkan bir kema halokati
to'g'risida yozilgan bo'lib, ushbu
kitob 1912-yillning yzigacha
nashriyotda daraomad
keltirmasdan kitob javonlarida
chang bosib yotadi...
Belfastdagi Harlland and Wolt
kemasozlik kompaniyasi 1912-yil
2-aprelda XX asr fan va
texnikasining katta yutug'I va
mo'jizasi, deb atalgan juda ulkan
"Titanik" kemasini suvga
tushiradi.Uning qurilishiga 17
mingdan ko'proq ishchilar
qatnashib, hozirgi narxda
hisoblaganda bir yarim milliard
funt sterling mablag'
sarflanadi.Tagi qo'shqavatli,atrofi
qalin po'lat quyulmalar bilan
himoyalangan, o'n oltita
geometric suv o'tkazmaydigan
qurilmasi bo'lib, bir soatda 8
ming tonna suvni chiqarib
tashlash qobiliyatiga ega bo'lgan
bu ulkan kemani hech kim
cho'kib ketadi, deb o'ylamasdi.Bu
boroda uning ixtirochisi Tomas
Edryusning fikri bilan yuqorida
tanishdingiz.
Bu ulkan kemani Xudoning o'zi
cho'ktirgani qo'ymaydi,- deydi
katta ishonch bilan safarga
chiqish arafasida jurnalistlarga
qarata "Titanik"ning kapitani
Edvard Jon Smit.Uch restoran,
ikkita oshxona, pivo bari, turk
hammomi, gimnastika zali,otda
sayr qiladigan manej, tennis va
golf maydonlari, bog'i, konsert
zali va alohida telegrafi bo'lgan
va 3300 kishiga mo'ljallangan
"Titanik" kemasi kichik roq
shaharchaga o'xshardi.Shuning
uchun ham uning chiptalari
arzon emasdi.Birinchi toifa
kayutasining chiptasi 25 ming
funt sterling tursa,
kayutalyuksariniki 100-150 ming
turardi.
"Titanik" 1912-yil 10-aprelda
2358 yo'lovchi bilan Angliya ning
Sautgemptonidan chiqib, Nyu-
Nork sari yo'l oladi.Yuqori
palubada Britaniya va Amerika
aristoktarsarining nufuzli
vakillari, umumiy mulki 100
miliard dollardan oshiq bo'lgan
25 nafar millionerlar joy
olishadi."Titanik"ning lyuks-
kayutalariga AQSH Prezidenti
Taftning qo'riqchisi mayor Archi
Batti yosh katta univermag
xo'jayini Straus rafiqasi Idoy
bilan, Angliyaning taniqli publisti
Uilyam Sted, rassom Frank Mille,
kema ixtirochisi Tomas Endryus,
"Titanik" xo'jayini Bryus Ismey va
boshqalar joylashishadi.
Kemaning birinchi radisti Jon
Fillips va uning yordamchisi
Gorald Brayd 14 -aprel kuni
kechqurun "katta yer" bilan
aloqaga chiqmoqchi bo'lib
turishganida yaqindagi
kemalardan birida to'satdan
"Ehtiyot bo'ling, Aysberg! Ehtiyot
bo'ling, Aysberg!", degan xabarni
eshitib qolishadi.Filipps bu
haqda zudlik bilan kema xo'jtini
Bryus Ismey va kapitan Smitga
xabar qiladi.Bunday holda
kemani junubroqqa burush yoki
tezligini pasaytirish zarur
edi.Biroq kapitan kursni
o'zgartirmasdan, tezlikni
pasaytirmasdan to''ri
ketaverishga buyru beradi. 14-
aprel, soat 2330. Kemaning old
va yon tomonlariga negadir
navbatchilar qo'yilmagan,
"Titanik"da kemaning oldini
yoritadigan kuchli yoritkich
(projector) qo'yish ko'zda
tutilmagan.Kema nazoratchilari
Hilari Frederik Flit va Redjinald Li
sovuq tunda qaltirab, oldinga,
qorong'ulik tomon tikilishadi.
Ularga binokl berishmagan, lekin
shunday bo'lsada, oysiz tunda
ular oldindan ko'z uzishmaydi.
Ehtimol, shu sababli ular
"Titanik"ning yon tomonlariga
yain kelib qolgan muz qoyalari va
ro'paradagi muz uyumlarini
oldindan ko'rishmaydi.Bu paytda
kema 22,5 uzel (soatiga 45
kmdan ko'proq) tezlik bilan
ketayotgan edi.
Soat 2340 . Flit "Titanik"dan 400
metrcha oldinda ulkan muz
qatlamini ko'rib qoladi."Kurs
bo'yicha to'g'rida Aysberg!"
qichqiradi u va uch marta
qo'ng'iroq chaladi.Katta ofiser
Uilyam Meerdok "Chapga, chapga
bur!"deya shoshilinch buyruq
berib, kemaning mashina
qismiga qarata "Orqaga,
orqaga!" deya
qichqiradi.Keyinchalik ma'lum
bo'lishicha, ana shu noto'g'ri
buyruqlar berilmasa, "Titanik"
ulkan muz qatlamiga urilib, nari
borsa kemaning old qismi jiddiy
shikastlanib, to'qnashuv tufayli
ko'plab kishiar jarohatlanishi,
lekin kema cho'kmasdan omon
qolishi mumkin edi. Ammo
buyruq berilib bo'ldi.Buyruq
bo'yicha kema buriladi va shu
sababli muz qoyasi kemaningold
tomoniga emas, "Titanik"ning
o'ng tomoni , pastki qismiga zarb
bilan uriladi.Kemaning tashqi
qatlami 100 metr uzunlikda
konserva qutisidek kesilib,
palubaga muz bo'lakchalari
yomg'iri yog'iladi. Bo'layotgan
voqealariga hali tushinib
yetmagan, oldinda ularni qanday
halokat kutayotganini xayoliga
keltirmagan yo'lovchilar bir -
birlariga muz bo'lakchalarini otib
o'ynashadi, ayrimlari esa o'zlari
ichayotgn ichinliklarga muz
parchalarini tashlab, uni
sovutmoqchi bo'lishadi..